Δευτέρα 21 Μαρτίου 2016

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΦΡΑΝΚ

Από την ΕΥΑΓΓΕΛΙΝΑ ΡΑΠΤΗ


“Τούτο το φαινομενικά ασυνεχές ημερολόγιο ενός παιδιού, αυτή η αποκάλυψη με τη φωνή ενός παιδιού, ενσωματώνει τη φρίκη του φασισμού περισσότερο από οποιοδήποτε στοιχείο της Νυρεμβέργης.” -Jan Romein-

Τίποτα περισσότερο δεν μπορεί να ειπωθεί για την μικρή εβραιοπούλα από όσα έχει πει η ίδια στο ημερολόγιο της. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αποκαλύπτεται μια φρικτή πτυχή της σύγχρονης ιστορίας, όπως την είδε και την έζησε ένα παιδί.

Η Άννα Φρανκ γεννήθηκε στις 12 Ιουνίου 1929 από Εβραιογερμανούς γονείς. Ήδη από τα παιδικά της χρόνια ένιωσε τη φρίκη της καταδίωξης των Εβραίων και τον τρόμο του κρυψίματος στον πόλεμο. Η οικογένειά της, που είχε καταφύγει και κρυφτεί στην Ολλανδία, ανακαλύφθηκε τον Αύγουστο του 1944 στο καταφύγιό της στο Άμστερνταμ και στάλθηκε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τον Μάρτιο του 1945 η Άννα Φρανκ πέθανε στο στρατόπεδο Μπέργκεν-Μπέλσεν.

Κρυμμένη στο “πίσω σπίτι” όπως ονόμαζε η ίδια το καταφύγιο, η μικρή Άννα έγραφε για σχεδόν 2 χρόνια στο ημερολόγιό της, με ένα ύφος και μία ωριμότητα που ξεπερνούσαν το νεαρό της ηλικίας της. Έδωσε σε όλο τον κόσμο ένα μάθημα ανθρωπιάς, καθώς οι αντιξοότητες τις οποίες αντιμετώπιζε, δεν την εμπόδισαν να γράψει: «Παρ’ όλα αυτά, εξακολουθώ να πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι είναι κατά βάθος καλοί».

Το ημερολόγιο που η Άννα προσφωνούσε “Κίττυ”  έχει μεταφραστεί σε 30 γλώσσες και ως σήμερα έχει πουλήσει χιλιάδες αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Η ίδια είχε εκφράσει μία επιθυμία της, η οποία έλεγε: «Δεν θέλω να ζω μάταια όπως οι περισσότεροι άνθρωποι. Θέλω να εξακολουθήσω να ζω και μετά τον θάνατό μου..». Και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η επιθυμία της πραγματοποιήθηκε.

Η μαρτυρία της μικρής Εβραίας έχει συγκινήσει, έχει σοκάρει, έχει συναρπάσει.
Οι μελανές σελίδες της ιστορίας γραμμένες από το χέρι ενός παιδιού.

«Νιώθω τον πόνο εκατομμυρίων ανθρώπων. Κι όμως, όταν κοιτάζω τον ουρανό, νιώθω μέσα μου πως όλα θα αλλάξουν προς το καλύτερο, πως αυτή η σκληρότητα θα τελειώσει, πως η ειρήνη και η γαλήνη θα επιστρέψουν και πάλι...»

Πέμπτη 17 Μαρτίου 2016

ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑ ΝΑΙ, ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΟΧΙ...

Από τον ΝΙΚΟ ΣΑΟΥΛΙΔΗ

   

Η Ευρώπη παρακολουθεί, ίσως για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μια τόσο μεγάλη, ανησυχητική μάλλον άνοδο του εθνικισμού, με το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία να έχει σημαντικές πιθανότητες για νίκη στις προεδρικές εκλογές. Από την άλλη, διάφορες συγκυρίες, όπως η ανεξέλεγκτη, «διαβρωτική» επίδραση της παγκοσμιοποίησης σε κάθε κοινωνία, προκαλούν σημαντικές ανησυχίες για την εξέλιξη κοινωνιών όπως η δική μας, που φαίνεται να χάνει οποιοδήποτε ιδιαίτερο στοιχείο της, οποιαδήποτε σύνδεση με το παρελθόν της… Ποια είναι όμως, η μέση λύση, που θα προφυλάξει την πολιτισμική μας κληρονομιά από την λαίλαπα της παγκοσμιοποίησης, χωρίς όμως την ανάγκη για προσκόλληση σε ακραίες ιδεολογίες;
  Είναι προφανές, ότι η ανάπτυξη εθνικιστικών αισθημάτων, όχι μόνο δεν αποτελεί λύση για τη διαφύλαξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κάθε έθνους, αλλά είναι και μια επιλογή καταστροφική για οποιονδήποτε άνθρωπο.  Η αποδοχή εθνικιστικών απόψεων, δεν είναι μόνο ένδειξη πνευματικής ένδειας, αλλά συνεπάγεται και ολοκληρωτική ηθική καταστροφή του ατόμου. Ενός ατόμου που σκέφτεται μονόπλευρα και φορώντας παρωπίδες δεν είναι παρά ένα υποχείριο της εκάστοτε εξουσίας, που θα κάνει «σημαία» τις απόψεις του αυτές, ώστε εύκολα να τον χειραγωγήσει.
   Απάντηση στο πρόβλημα λοιπόν, μπορεί να δώσει μόνο μια νέα μορφή πατριωτισμού. Λανθασμένα συγχέεται ο πατριωτισμός με τον εθνικισμό, καθώς ο πρώτος είναι στοιχείο ύψιστης σημασίας για τον κάθε λαό, και σε καμία περίπτωση δεν περιλαμβάνει την περιφρόνηση, την μισαλλοδοξία και το μίσος απέναντι σε οποιοδήποτε επείσακτο πολιτισμικό στοιχείο. Αντιθέτως, ο πατριωτισμός, μέσω του αγώνα για προστασία και διαφύλαξη των ιδιαίτερων στοιχείων του κάθε λαού, όπως η γλώσσα, η τέχνη, τα ήθη και τα έθιμα, εμπνέει ειλικρινή σεβασμό και για τα επιτεύγματα των άλλων εθνών. Και όταν λέμε σεβασμό, δεν εννοούμε φυσικά τη δουλική υποταγή σε οτιδήποτε ξενόφερτο, όπως επιτάσσουν τα διεθνή και τα εγχώρια ΜΜΕ...
   Σε ένα περιβάλλον φιλοπατρίας λοιπόν, τα νέα μέλη της κοινωνίας μπορούν να αναπτυχθούν εγκολπώνοντας τις αξίες και τον ηθικό κώδικα της κάθε κοινότητας, έχοντας την αίσθηση του «ανήκειν» και δημιουργώντας μια κοινωνία συνεκτική. Και είναι γνωστό, ότι όπου υπάρχει κοινωνική συνοχή, εκλείπουν φαινόμενα βίας και οποιασδήποτε παραβατικής συμπεριφοράς. Τα άτομα αυτά, έχοντας εσωτερικεύσει την αγάπη για την πατρίδα τους, είναι πρόθυμα να αγωνιστούν για την επίτευξη όχι της προσωπικής, αλλά της συλλογικής ευημερίας. Ψάχνουν οι οικονομικοί αναλυτές τρόπους για την πάταξη της φοροδιαφυγής, αλλά δεν αντιλαμβάνονται ότι ο μόνος τρόπος για να καταπολεμηθούν τέτοια φαινόμενα, είναι οι πολίτες να μάθουν να αγαπούν το κράτος τους… Με τη βοήθεια του πατριωτισμού δηλαδή, τα άτομα όχι μόνο δεν θα επιχειρούν να «κλέβουν» το κράτος, αλλά θα αγωνίζονται για την εξάλειψη φαινομένων διαφθοράς, σεβόμενοι τους θεσμούς και το δημοκρατικό πολίτευμα.
   Φυσικά, η έκφραση αυτού του νέου πατριωτισμού, στη σύγχρονη κοινωνία, δεν μπορεί να γίνει μέσω ακραίας, εθνικιστικής ρητορικής, ούτε με την επιδίωξη γενετικής συσχέτισής μας με τους αρχαίους προγόνους μας. Αντ’ αυτού, η φιλοπατρία οφείλει να έχει τη μορφή της διαφύλαξης της πολιτισμικής κληρονομιάς μας. Τα σχολικά μαθήματα της Γλώσσας, Αρχαίας και Νέας, της ιστορίας, της λογοτεχνίας και της φιλοσοφίας, είναι αδήριτη η ανάγκη να αναβαθμιστούν, όχι βαθμολογικά, αλλά ουσιαστικά. Για παράδειγμα, είναι απαραίτητη μια αντικειμενικής και αδογμάτιστη προσέγγιση του μαθήματος της ιστορίας, με μελέτη περισσότερο της σχέσης αιτίου και αποτελέσματος των γεγονότων που άλλαξαν τον ρου της ιστορίας, και όχι με εμμονή στη στείρα απομνημόνευση ημερομηνιών. Έτσι οι μαθητές, προφυλασσόμενοι από επικίνδυνες θριαμβολογίες και ακραίες τοποθετήσεις, θα μπορούν όχι μόνο να αισθανθούν περήφανοι για την εθνική τους καταγωγή, αλλά και να μάθουν από τα λάθη των προγόνων τους.
   Αλλά και η προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος, αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της φιλοπατρίας. Και λέγοντας περιβάλλον, εννοούμε όχι μόνο το φυσικό, το οποίο προφανώς οφείλουμε να προστατεύσουμε από μια οικολογική καταστροφή, αλλά και το ανθρωπογενές περιβάλλον, των ιδιαίτερων οικοδομημάτων που έκτισαν οι πρόγονοί μας, και δεν έχουν μόνο την πρακτική χρησιμότητα μιας οποιασδήποτε στέγης. Είναι για μας, αυτά τα κτήρια, ο συνδετικός κρίκος μας με το παρελθόν.
   Τέλος, η διαφύλαξη των θεσμών και του δημοκρατικού πολιτεύματος είναι και αυτή μια πράξη πατριωτισμού. Ιδιαίτερα για εμάς τους Έλληνες, η προστασία της δημοκρατίας έχει ένα ειδικό βάρος, καθώς αυτή αποτελεί όχι μόνο το ύψιστο πολίτευμα, αλλά και μια κληρονομιά που μας άφησαν οι πρόγονοί μας και εξαπλώθηκε στη συνέχεια, σε όλη την οικουμένη.
  Αναγκαία λοιπόν, η ύπαρξη της φιλοπατρίας στη σύγχρονη κοινωνία, καθώς μπορεί να αποτελέσει την «κιβωτό» στην οποία θα εναποθέσουμε τις ελπίδες μας για τη διάσωση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, μετά τον «κατακλυσμό» της παγκοσμιοποίησης και της πολιτισμικής φθοράς. Βέβαια, είναι αναγκαίο αυτό το νέο είδος πατριωτισμού να μην βασίζεται σε ακραίες, εθνικιστικές αντιλήψεις, αλλά στον συλλογικό αγώνα για διαφύλαξη της γλώσσας, του περιβάλλοντος και των θεσμών μας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που ο Γάλλος συγγραφέας Αλμπέρ Καμύ, ανέφερε "Αγαπώ πολύ την πατρίδα μου για να είμαι εθνικιστής"…

Δευτέρα 14 Μαρτίου 2016

ΜΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ (... ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ!)

Από τον ΝΙΚΟ ΣΑΟΥΛΙΔΗ


Την περασμένη εβδομάδα η επίσκεψή μου στο σπίτι ενός φίλου μου, στιγματίστηκε από ένα περιστατικό έντονης διένεξης ανάμεσα στον ίδιο και στον 76χρονο παππού του. Αφορμή στάθηκε η εμμονή του ηλικιωμένου να επαναλαμβάνει «όλο τα ίδια και τα ίδια!», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο φίλος μου, κάτι που καθιστά, κατά την γνώμη του, τον παππού του «ανυπόφορο». Βέβαια, τούτο το περιστατικό, που είναι κάθε άλλο παρά μεμονωμένο , φανερώνει τόσο τον τρόπο που οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν τα γηρατειά , όσο και την αδυναμία των νέων και της κοινωνίας συνολικά, να κατανοήσουν τους γηραιότερους.
Είναι γνωστό, πως τα γηρατειά συνοδεύονται από έντονες σωματικές αλλαγές. Σε αντίθεση πάντως με τις αλλαγές που βίωσε το άτομο κατά την εφηβεία ή την ενηλικίωση, αυτές οι αλλαγές δεν είναι και τόσο «ευχάριστες», καθώς σχηματίζουν την εικόνα ενός ανθρώπου αδύναμου, όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχοσυναισθηματικά. Γιατί φυσικά, η εμφάνιση των πρώτων ρυτίδων έρχεται ταυτόχρονα με τα πρώτα σημάδια απώλειας μνήμης ή με την εμφάνιση άλλων, λιγότερο ή περισσότερο σοβαρών προβλημάτων υγείας. Η συνειδητοποίηση των ηλικιωμένων λοιπόν, ότι δεν θα ξανανιώσουν ποτέ νέοι και δυνατοί,  (τουλάχιστον όχι όσο ένιωθαν στο παρελθόν), δημιουργεί την ανάγκη για την ανάκληση ευχάριστων αναμνήσεων, αναμνήσεων που τους γεμίζουν αυτοπεποίθηση για όσα πέτυχαν στη ζωή τους. Βέβαια, αυτή η ανάγκη για αυτοεπιβεβαίωση γίνεται τόσο έντονη που οι ηλικιωμένοι καταντούν να ζουν στο παρελθόν τους, αφήνοντας στο παρόν μόνο μια «καρικατούρα» του ανθρώπου που ήταν κάποτε. Σε αυτή την εμμονή στο παρελθόν εδράζεται μάλιστα και η αδυναμία τους για δημιουργία νέων δεσμών, όπως και η αυξημένη εσωστρέφεια που παρουσιάζουν. Είναι σύνηθες φαινόμενο, ο ηλικιωμένος που μένει μόνος, δυστυχώς να πεθαίνει και μόνος…
Όμως ο συναισθηματικός μαρασμός δεν οφείλεται μόνο σε προσωπικές αδυναμίες των γηραιότερων, αλλά και στην κοινωνική απόρριψη που βιώνουν για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλο βαθμό. Οι ηλικιωμένοι βλέπετε, βρίσκονται εν ριπή οφθαλμού εκδιωγμένοι από το εργασιακό τους περιβάλλον, χωρίς να έχουν καμιά ευκαιρία για άθληση, διασκέδαση και ψυχαγωγία. Σε μια κοινωνία που θεοποιεί το «νέο», νιώθουν παρείσακτοι και ασήμαντοι, παραμελημένοι και εγκαταλελειμμένοι ακόμα και από την ίδια τους την οικογένεια.  Ενώ λοιπόν παλιά, οι «απολίτιστες» κοινωνίες τοποθετούσαν τους ηλικιωμένους στο κέντρο της οικογενειακής ζωής, η σημερινή «πολιτισμένη» κοινωνία και οικογένεια αδυνατεί να εκτιμήσει την αξία τους. Γιατί άραγε; Ίσως επειδή φοβάται την πείρα και την εμπειρία τους, ίσως επειδή φοβάται ότι αυτοί θα τολμήσουν να αμφισβητήσουν και να «ξεσκεπάσουν» τα σαθρά θεμέλια του σύγχρονου οικοδομήματος αξιών…
Είδαμε λοιπόν πώς αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι τα γηρατειά. Αυτού του είδους η αντιμετώπιση, αποτελεί για πολλούς πρόφαση να κατηγορούν τους ηλικιωμένους, να τους αποφεύγουν, να τους απαξιώνουν… Αλλά αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι στη ρίζα αυτής της συμπεριφοράς των γεροντότερων, βρίσκεται η απαράδεκτη, απορριπτική στάση της κοινωνίας μας, η οποία ανερυθρίαστα τους περιθωριοποιεί και τους καταρρακώνει  ψυχοσυναισθηματικά.
Όπως αντιλαμβάνεστε, είναι αδήριτη  ανάγκη αυτή η στάση να αλλάξει. Η οργανωμένη πολιτεία οφείλει αρχικά να προσφέρει -έστω και στο ελάχιστο- στους ηλικιωμένους τα εχέγγυα για ένα ανθρώπινο επίπεδο διαβίωσης. Παρά λοιπόν την κατάρρευση του κράτους Πρόνοιας, η αξιοπρεπής σύνταξη και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους ηλικιωμένους ανεξαιρέτως, πρέπει να θεωρείται δικαίωμα αδιαπραγμάτευτο.
Αφού λοιπόν εξασφαλιστεί η υλική κάλυψή τους, ακολουθεί και η συναισθηματική «περίθαλψη» των ηλικιωμένων, οι οποίοι πρέπει να νιώσουν ξανά σημαντικοί, ως δραστήρια μέλη της κοινωνίας. Δεν πρέπει δηλαδή να εκδιώκονται από το περιβάλλον της εργασίας και της οικογένειας, αλλά να συμμετέχουν ενεργά, χρησιμοποιώντας την πολύτιμη εμπειρία που αποκόμισαν κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Για παράδειγμα, αναλαμβάνοντας την φροντίδα των μικρών παιδιών του κάθε σπιτιού, όχι μόνο διευκολύνουν τους γονείς, αλλά και οι ίδιοι παραμένουν δραστήριοι, προσφέροντας στα εγγόνια τους τη στοργή που κανένας άλλος δεν θα μπορούσε να τους δώσει.
Οι ηλικιωμένοι έχουν και αυτοί δικαιώματα όπως όλοι μας, στερούνται όμως πολλές φορές την δύναμη να τα διεκδικήσουν. Ας τους δώσουμε, την δυνατότητα όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να αθληθούν, να διασκεδάσουν, να κοινωνικοποιηθούν, ας τους δώσουμε τη δυνατότητα να ζήσουν! Κάτι τέτοιο φυσικά μπορεί να επιτευχθεί τόσο με τη συνδρομή της πολιτείας, όσο και του καθενός μας ξεχωριστά. Γιατί, αν «αγκαλιάσουμε», κατανοήσουμε και βοηθήσουμε τους ηλικιωμένους, δεν θα χρειάζεται πια να «ζουν» στο παρελθόν για να είναι ευτυχισμένοι, και έτσι θα πάψουν, ίσως, να λένε όλο «τα ίδια και τα ίδια»…

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2016

ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΤΟΥ ΑΠΘ

Από τον ΝΙΚΟ ΣΑΟΥΛΙΔΗ
(φωτογραφίες Θοδωρή Κλητσίδη)

Την Τρίτη 8 Μαρτίου του 2016, πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη εκδρομή του ΓΕΛ Μαυροθάλασσας στο τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ. Η... αποστολή, περιλάμβανε μαθητές της Α' και Β' λυκείου, όμως, αν και μαθητής της Γ' λυκείου, ήταν μια επίσκεψη που δεν μπορούσα να χάσω. Ούτε εγώ, ούτε οποιοσδήποτε αισθάνεται τούτο το αντικείμενο, όχι ως σχολικό μάθημα, αλλά ως τρόπος ζωής και αντίληψης του κόσμου.

Μετά από μια γρήγορη "εξερεύνηση" στους χώρους του πανεπιστημίου, χωρισμένοι σε 2 group, μεταβήκαμε στο εργαστήρι νανοτεχνολογίας. Εκεί, ο υπεύθυνος φυσικός ερευνητής, αφού μας παρουσίασε τα μηχανήματα που "κρύβονταν" προηγουμένως πίσω από μαύρες κουρτίνες, μακριά απ’ το φως, μας μίλησε για τη λειτουργία τους, καθώς και τις πρακτικές εφαρμογές της νανοτεχνολογίας. Αυτής της απίστευτης νέας τεχνολογίας, που βρίσκει εφαρμογή, από τη δημιουργία ανθεκτικών τρυπανιών, μέχρι την κατασκευή εύκαμπτων, φορητών φωτοβολταϊκών που θα χρησιμοποιούνται για τη φόρτιση μικρών συσκευών, όπως κινητά τηλέφωνα.

Στη συνέχεια, στο εργαστήριο πυρηνικής φυσικής, παρακολουθήσαμε με ενδιαφέρον την παρουσίαση του υπεύθυνου του τμήματος, στις χρήσεις και τις επιδράσεις, θετικές ή αρνητικές, της πυρηνικής τεχνολογίας και ενέργειας στο χθες, στο σήμερα και στο αύριο. Μια παρουσίαση με σπουδαίο περιεχόμενο, που δεν εντυπωσίασε όμως, καθώς οι περισσότεροι από μας θα προτιμούσαμε μια επίδειξη λειτουργίας των μηχανημάτων ανίχνευσης ραδιενέργειας, μηχανήματα που υπήρχαν άφθονα στην αίθουσα και μας προκαλούσαν να τα εξερευνήσουμε, με τα πάμπολλα λαμπάκια και τις μονοχρωμες μικρές οθόνες τους, που τρεμόπαιζαν "επιδεικτικά".

Με την ελπίδα λοιπόν για κάτι πιο ζωντανό, μεταβήκαμε στο αστεροσκοπείο. Και ευτυχώς, οι προσδοκίες μας δεν διαψεύσθηκαν...

Στην κορυφή των σκαλοπατιών, μας περίμενε μια φιλόξενη τεταρτοετής φοιτήτρια του φυσικού, έτοιμη να μας "μυήσει" στα βαθύτερα μυστήρια του σύμπαντος. Ο ενθουσιασμός της ήταν έκδηλος, καθώς μας μιλούσε για μακρινούς αστέρες και παγωμένους κομήτες που σιγά σιγά λιώνουν, αφήνοντας πίσω τους την χαρακτηριστική, θεαματική ουρά. Δυστυχώς τα σύννεφα δεν μας έκαναν το χατίρι, κρύβοντας καθώς περνούσαν μπροστά από τον ήλιο, τις γνωστές κηλίδες του. 


Το τηλεσκόπιο πάντως, κατασκευή του περασμένου αιώνα,  αν και σίγουρα δεν έμοιαζε με τα υπερσύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα που βλέπουμε στις ειδήσεις, ήταν γοητευτικό με τον δικό του, ξεχωριστό τρόπο, πλήρως εναρμονισμένο με το περιβάλλον του αστεροσκοπείου, με τα ξύλινα έπιπλα και τους σκονισμένους τόμους από παλιά βιβλία αστρονομίας... Καλοδιατηρημένο πάντως, και προσεγμένο, το κτήριο του αστεροσκοπείου, αν και δυστυχώς δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για το κτήριο που στεγάζει τη Σχολή Θετικών Επιστημών...

Αφού λοιπόν πρόθυμα απάντησε στις ερωτήσεις μας, η οικοδέσποινα φυσικός, μας αποχαιρέτησε. Λίγο πριν βγούμε όμως, τα μάτια μας έπεσαν πάνω σε αφίσες, που απεικόνιζαν θεματικές παραστάσεις από κάθε άκρη του σύμπαντος... Είχαν δε, κάτω κάτω, κάποια ψιλά γράμματα, και λογότυπα από ξένα πανεπιστήμια, που προέτρεπαν  τους νεαρούς φιλόδοξους αστρονόμους και κοσμολόγους, να ακολουθήσουν ένα από τα πολλά προγράμματα σπουδών που προσφέρουν. Δεν είναι κρίμα που, για να κυνηγήσει ένας νέος φυσικός το όνειρο του, πρέπει να ξενιτευτεί, με τις ευλογίες μάλιστα του ίδιου του ελληνικού πανεπιστημίου;

Αυτές οι σκέψεις πάντως δεν ήταν αρκετά δυνατές για να χαλάσουν την θετική εντύπωση μας από το αστεροσκοπείο. Με καλή διάθεση λοιπόν, λίγο ζαλισμένοι από το ταξίδι μας στο σύμπαν, κάπως πεινασμένοι λόγω της ώρας, και με την καθιερωμένη αναμνηστική φωτογραφία να έχει βγει στα σκαλιά του κτηρίου, επιστρέψαμε στο λεωφορείο μας…


Κάπως έτσι τελείωσε η επίσκεψη μας. Ίσως λίγο βαρετή για κάποιους, ενδιαφέρουσα όμως για άλλους. Η ενεργή παρουσία πάντως τόσο της κοπέλας στο αστεροσκοπείο, όσο και τόσων άλλων φοιτητών που διαπρέπουν λόγω του ζήλου τους για δουλειά, σε γεμίζει ελπίδα, καθώς καταφέρνουν όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να διαπρέψουν σε ένα περιβάλλον οικονομικού μαρασμού και κομματικού φανατισμού. Κόντρα στα σημεία των καιρών, και παρά τις όποιες δυσκολίες, αποτελούν παράδειγμα για όλους μας...

Κυριακή 6 Μαρτίου 2016

Η ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΗ ΜΟΔΑ

Από τον ΤΑΣΟ ΜΠΙΜΠΛΙΑ 

 

      Ασφαλώς ο τίτλος του άρθρου δημιουργεί ερωτήματα , αφού η πρώτη – σχεδόν αντανακλαστική αντίδραση κάθε μαθητή για την μόδα είναι καταδικαστική. Μάλλον αυτό θέλει το ιδεολογικό πλαίσιο της εκπαίδευσης και αυτό υπηρετούν οι μαθητικές αναλύσεις για κάθε θέμα. Ιδεολογίες συχνά εξωπραγματικές, ηθικολογίες γενικές και αόριστες, συχνά υποκριτικές αφού άλλα λέμε και γράφουμε και άλλα πράττουμε.
    Με την μόδα θέλω σήμερα να είμαι πιο ειλικρινής τόσο για τον εαυτό μου, όσο και για τους αρκετούς λαθροεραστές της. Μόδα, ένα παρεξηγημένο θέμα, ταυτόχρονα όμως μια ιδεολογία εντελώς αποδεκτή από την νεολαία. Ένας σύντομος ορισμός είναι « η ενδυματολογική μορφοτυπία που θέλει να περάσει η κοινωνία στους ανθρώπους ». Ο όρος κοινωνία περιλαμβάνει κάθε τι που έχει σχέση με το εμπόριο και τον καταναλωτισμό ιδίως των νέων.
    Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως η μόδα, η οποία κατά την γνώμη τους έχει εμπορευματοποιηθεί τελείως, έχει ως σκοπό την ολοκληρωτική υποδούλωση της νεολαίας. Ακόμα πιστεύουν πως η μόδα καταργεί πολλά από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ανθρώπων. Αυτό το στηρίζουν στο ότι με την μόδα όλοι οι άνθρωποι θα καταλήξουν να φοράν τα ίδια ρούχα με αποτέλεσμα  να μην μπορούν να εκφράσουν κάποια μηνύματα της προσωπικότητας τους μέσα από την ενδυμασία.
    Παρόλ’ αυτά αν οι άνθρωποι κοιτάξουν με διαφορετική οπτική γωνία το θέμα της μόδας, θα καταλάβουν πως η μόδα δεν « προσφέρει » μόνο αρνητικά στοιχεία. Άραγε τι θετικά στοιχεία μπορεί να προσφέρει η μόδα;
    Η μόδα προσφέρει την δυνατότητα στους ανθρώπους να αναπτύξουν την φαντασίας τους. Με την μόδα κάποιο κοινωνικό σύνολο καταφέρνει να ξεχωρίσει από τα υπόλοιπα μέσω της ενδυμασίας του. Επιπρόσθετα ενισχύεται η οικονομία της χώρας και καταπολεμείται η ανεργία. Ανοίγουν καινούργιες επιχειρήσεις, προωθείται η παραγωγή προϊόντων, ενισχύεται η φοροδοτική ικανότητα των καταστημάτων, ανοίγουν καινούργιες θέσεις εργασίας τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην επεξεργασία των υφασμάτων. Δίνει την δυνατότητα στους εφήβους να ξεχωρίσουν από τους γονείς τους, εφόσον η ενδυμασία τους θα διαφέρει από αυτήν των γονιών τους, και να κάνουν την δική τους επανάσταση μέσα από κάποια επαναστατικά ρούχα που θα φορέσουν. Το κυριότερο όμως είναι πως η μόδα αρκετά εύκολα και γρήγορα, συχνά με λίγα χρήματα, ικανοποιεί την ανάγκη ιδίως των νέων ανθρώπων να κάνουν μία θεαματική αλλαγή στην αισθητική τους με θετικές επιπτώσεις στην όλη ψυχοσύνθεση τους. Η αλλαγή ενδυμασίας μπορεί να νοηματοδοτήσει μία αισιόδοξη στάση προς την διαχείριση των ούτως ή άλλως δύσκολων καθημερινών  προβλημάτων ή ακόμα και την ανάληψη πιο σοβαρών κοινωνικών ρόλων. Ενισχύει το αίσθημα της αυτοεκτίμησης, κάτι αναγκαίο για τον νέο άνθρωπο. Αυτά τα συναισθήματα είναι ίσως τα πιο απαραίτητα στο γκρίζο περιβάλλον που ζει η νεολαία.

    Η μόδα είναι μία πραγματικότητα στην καθημερινή μας ζωή. Η προσφορά της θα εξαρτηθεί από εμάς τους ίδιους. Η προσωπικότητα μας θα της προσδώσει θετικό ή αρνητικό πρόσημο. Ακολουθώ τη μόδα λίγο ή πολύ ανάλογα με το τι ο ίδιος θέλω και όχι τι επιβάλλουν τα μέσα και τα όργανα που την διακινούν. Υπ’ αυτές τις προϋποθέσεις μόνο κατέγραψα τις αντιρρήσεις μου στον « κατεστημένο » προβληματισμό για μία χωρίς δίκη καταδίκη της μόδας.